Hristiyanlığın birinci periyotlarında ibadet için kullanılan nadir yapılardan olan, Büyükorhan ilçesine bağlı Derecik köyünde yer alan tarihi bazilikada 2012’den bu yana hafriyat çalışması yapılmadığı üzere gün yüzüne çıkan yapıtların de üzeri örtülmüş ve ormana karışmış. Büyükorhan Belediye lideri Ahmet Korkmaz, tarihi yapıtın tekrar canlanması için ilgili kurumlar ile daima görüştüğünü ve 2022 yılında tekrar gün yüzüne çıkarmayı hedeflediğini belirtti.
ERCAN ÇALIŞIR / BURSADA BUGÜN (BURSA İGFA)– Bursa’nın Büyükorhan ilçesinde, 2001 yılında talih yapıtı bir çiftçi tarafından bulunan Hristiyanlığın birinci kilisesini de içinde barındıran Derecik Bazilikası’nın üzeri örtülmüş.
İlçenin en değerli tarihi bedellerinden biri olan, vakit zaman gündeme gelen Derecik Bazilikası, Roma devrinden bin 600 yıl öncesine ilişkin ve yalnızca Paris’te eş kıymet örneği mevcut. Bir çiftçinin 2001 yılında tesadüfen ortaya çıkardığı bazilikada, 2007- 2009 yılları ortasında Uludağ Üniversitesi-İsviçre Lozan Üniversitesi ve Bursa Müze Müdürlüğü işbirliği ile hafriyat çalışması gerçekleştirildi. Bu çalışmalar sonucunda bazilika kalıntılarında, Hıristiyanlığa ilişkin son derece kıymetli bulgulara rastlanmıştı. Bazilika içerisinde bulunan kilisenin, Hıristiyanlığın Doğu Roma İmparatorluğu tarafından resmi din olarak kabul edilmesinden sonra yapılan birinci kilise olduğu ortaya çıkmıştı. En çok göç veren yerlerden olan Büyükorhan ilçesi makus talihini kırıp, tarih ve tabiat turizmi açısından bir çekim merkezi olabilecekken, maalesef tarihin üzeri örtülmüş. Tarihi bazilika, İznik ilçesi üzere, Hristiyanlığın uğrak yeri olacak potansiyel barındırıyor. İlçeden pek çok kaynaklarda Roma imparatoru Adriyanus’un, fetihten sonra ise Orhan Bey’in av alanı olarak bahsedilmektedir. Neredeyse turizm geliri olmayan ilçede, Derecik Bazilikası üzere 2-3 tane daha bazilika olduğu kestirim ediliyor. İlçenin, Bayındır mağarası, Karalar mağarası, sıcak su kaynakları, Görecik yaylası üzere doğal hoşlukları de mevcut.
Büyükorhan Belediye Lideri Ahmet Korkmaz, mevzuyla ilgili şöyle konuştu; “3 sene evvel Göbeklitepe projesine benzeri bir proje geliştirdik. Bakanlık bütçe durumu, pandemi üzere nedenlerden ötürü bir adım atamadı. 2021 yılında, bazilikanın bize tahsis edilmesi için yazı yazdık. Vilayet Kültür Müdürümüz ile görüştük, taban paklığını yapacaklar. Biz de etraf paklığını yapacağız. 2022 yılında inşallah Derecik Bazilikasını, tekrardan günyüzüne çıkarmayı hedefliyoruz.”
Bursa Kültür Varlıklarını Müdafaa Bölge Konseyi Müdürlüğünden edinilen bilgiye nazaran; mozaikler, 2001-2009 yılları ortasında, Bursa Müzesi tarafından yapılan kazılarla ortaya çıkarılmıştır. Bazilikanın bulunduğu parseller 1. dereceden arkeolojik sit alanı, etrafındaki parseller de 3. dereceden arkeolojik sit alanı olarak kamulaştırılması yapılmış. Kilisenin 10’a 20 metre olan dikdörtgen vücut duvarlarına ulaşılmıştır. 2004 yılında da kurumca çalışmalar onaylanmıştır.
Bursa Müze Müdürlüğü mevzuyla ilgili şu açıklamayı yaptı; “Kazı çalışmaları tamamlanmadığı için büsbütün ortaya çıkarılamamıştır. O yüzden süreksiz müdafaa kapsamına alınabilmiştir. Hafriyat çalışması yapacak bir takımın, bakanlık makamına müracaat yaptığı takdirde çalışma yapılması tekrar kıymetlendirilebilir. İsviçre Lozan Üniversitesi hafriyat çalışması yapıyordu. Yapan takım önderi rahatsızlandı ve bütçe külfeti yaşandığı için devam ettirilemedi. Uludağ Üniversitesi bir müddet devam ettirdi, nihayetinde hafriyat çalışması durdu. Bir bütün olarak pahalandırmak gerekir, planı o biçimde yapmak gerekir. Hafriyat çalışması devam edemeyecekse ortaya çıkan kısmı korumak gerekiyor. Şu an üzerini kapatma nedenimiz büsbütün müdafaa hedeflidir. Makul müddetler oraya gidiyoruz, denetim ediyoruz. Tel örgüleri ya da tamir gereken bir yeri varsa tamir ediyoruz. Sonuç olarak hafriyat çalışması tam olarak tamamlanmadı ve bize hafriyat çalışması yapmak için müracaat yapan da şimdi olmadı. Müracaat gelse de bu hafriyat bir kaç yıllık bir hafriyat olacaktır.”
